Để
khắc phục tình trạng anh chị em ruột ghen tị với nhau, cha mẹ phải hết
sức tinh tế, khéo léo trong ứng xử của mình. Những dấu hiệu của sự ghen
tị ở trẻ như hay so bì, tỏ thái độ gây hấn, hoặc ít nói chuyện với anh
chị em của mình, không bỏ qua bất cứ cơ hội mách tội, chỉ trích anh chị
em khác với ba mẹ, tỏ ra vui thích, hả hê khi anh chị em bị phạt, thậm
chí lén lút gây tổn thương thân thể cho anh chị em của mình... Phát hiện
các dấu hiệu này, cha mẹ phải có hành động can thiệp ngay.
Cha mẹ nên thường xuyên nhắc nhở con cái rằng mình là một gia đình và các con là anh chị em ruột với nhau
Bước 1. Tìm hiểu nguyên nhân:
Đầu
tiên, phụ huynh phải nói chuyện cùng trẻ với thái độ bình tĩnh, ôn hòa,
hỏi về cảm giác của trẻ đối với anh chị em của mình và vì sao cảm thấy
như vậy.
Bước 2. Tôn trọng suy nghĩ, cảm xúc thật của trẻ
Khi
cha mẹ hỏi về nguyên nhân, rất có thể trẻ bày tỏ những suy nghĩ, cảm
xúc tiêu cực nhưng trung thực về anh chị em của mình. Những suy nghĩ này
có thể khiến cha mẹ khó chịu nên cha mẹ cần phải chuẩn bị tinh thần
trước và kiểm soát tốt cách phản ứng của mình khi nghe trẻ nói. Nếu trẻ
bảo: "Anh/chị/ em luôn được ba mẹ quan tâm hơn con" thì phụ huynh đừng
vội phản đối và thay vào đó nói nhẹ nhàng: "Ba/mẹ xin lỗi nếu đã làm
điều gì đó sai khiến con cảm thấy như vậy, nhưng sự thật ba/mẹ thương
yêu tất cả các con như nhau".
Bước 3. Gia tăng sự tự tin cho trẻ
Cha
mẹ nên hiểu rằng trẻ tỏ ra ganh tị khi thấy mình ở thế yếu, thiếu tự
tin vào khả năng, vị trí của mình trong gia đình. Vì vậy, cha mẹ phải
gia tăng sự tự tin của trẻ bằng cách nhận diện những điểm mạnh, hoặc
điểm tốt để khen ngợi và giúp bé nhận ra bản thân mình cũng có nhiều ưu
điểm. Cha mẹ nên tránh dùng những từ ngữ tiêu cực khi nói với trẻ như
"Con là đứa trẻ hư đốn", "Con dốt thế", "Con thật là ích kỷ"... Tất cả
những câu nói này vừa làm tổn thương lòng tự trọng, giảm bớt sự tự tin
của trẻ, vừa khiến bé trở nên ganh ghét với các anh chị em của mình.
Bước 4. Tránh so sánh giữa các con với nhau
Điều
cấm kỵ nhất với cha mẹ chính là so sánh trẻ với anh chị em trong gia
đình. Cha mẹ không nên nói những câu như: "Tại sao con không học hành
đàng hoàng như anh của con?", "Tại sao chị của con ngoan ngoãn, mà con
lại hư đốn như thế?", "Tại sao em của con làm được mà con thì không?"...
khiến trẻ gia tăng sự hằn học với anh chị em của mình.
Bước 5. Dạy trẻ yêu thương nhau
Cha
mẹ nên thường xuyên nhắc nhở con cái rằng mình là một gia đình và các
con là anh chị em ruột với nhau. Cha mẹ có thể là cầu nối để giải tỏa
những hiểu lầm của trẻ với nhau. Cha mẹ nên yêu cầu các anh chị em của
trẻ không chê bai, nhạo báng khi bé bị phạt, giải thích rõ là ai cũng có
thể có lúc phạm sai lầm, phải thông cảm và giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
Trong những công việc chung của gia đình, cha mẹ có thể phân công trẻ
cùng nhau làm việc để tăng cường sự hợp tác với nhau.
Bước 6. Đối xử công bằng với tất cả con cái của mình
Để
ngăn ngừa từ xa tình trạng trẻ ghen tị với anh em của mình, cha mẹ nên
đối xử thật công bằng với những đứa con của mình. Sự công bằng này phải
thể hiện cả về vật chất lẫn tinh thần. Ví dụ, mua quần áo mới thì phải
mua đồng đều cho tất cả các con, nếu không thì phải giải thích một cách
thuyết phục cho trẻ lý do tại sao trẻ này được mà trẻ kia thì không. Cha
mẹ phải dành thời gian đồng đều cho tất cả trẻ; phải tỏ ra nghiêm khắc
như nhau với những đứa con của mình....